به گزارش خبرنگار میراث آریا، وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با حسام مهدی نماینده ایکوموس که برای ارزیابی ثبت جهانی منظر فرهنگی اورامانات به ایران سفر کرده است، روز سه‌شنبه اول مهر ۹۹ در سالن فجر وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دیدار کرد.
در این دیدار همچنین معاون میراث‌فرهنگی، استاندار کرمانشاه و نمایندگان مجلس شورای اسلامی حضور داشتند.
دکتر مونسان در این دیدار ضمن خوش‌آمدگویی به نماینده ایکوموس، نمایندگان مردم در یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و استاندار کرمانشاه گفت: «امروز موضوع مهمی را داریم و آن پرونده ثبت جهانی میراث‌فرهنگی با عنوان منظر فرهنگی اورامانات است که به لحاظ وسعت و موضوع، پرونده مهمی است.»
او افزود: «اورامانات/ هورامان به لحاظ معماری و منظر یکی از مواریث زیبا و قابل ارائه در دنیا است که در دستور ثبت جهانی قرار گرفته است، تعداد زیادی مردم در این منظر تاریخی قرار دارند که این موضوع حائز اهمیت است.»
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تصریح کرد: «یکی از ویژگی‌های این پرونده، منظر فرهنگی آن است که ۳۰۰ روستا را در بر می‌گیرد و حائز اهمیت است. امیدوارم دکتر حسام مهدی بازدید خوبی از منطقه اورامانات داشته باشد و این پرونده در فهرست آثار جهانی قرار بگیرد.»
او افزود: «حدود ۱۰۰ هزار هکتار عرصه و بیش از ۳۰۰ هزار هکتار حریم منطقه اورامانات/ هورامان است که در مجموع بیش از ۴۰۰ هزار هکتار را در بر می‌گیرد و شامل دو استان مهم مرزی ما کرمانشاه و کردستان است.»
دکتر مونسان ضمن تشکر از زحمات استاندار کرمانشاه برای ثبت جهانی این پرونده گفت: «نمایندگان یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در دو استان کرمانشاه و کردستان تلاش‌های زیادی برای ثبت جهانی این پرونده کردند، امیدواریم در کردستان مانند کرمانشاه نمایندگان مجلس شورای اسلامی پیگیری‌های خود را انجام دهند تا بتوانیم بدون اخلال پرونده را در دو استان به‌طور کامل جلو ببریم.»
او افزود: «از همکاران خود در معاونت میراث‌فرهنگی به‌ویژه از مردم منطقه اورامانات در کرمانشاه و کردستان تشکر می‌کنم و امیدوارم ثبت جهانی اورامانات/ هورامان از طرف دولت تدبیر و امید پیشکشی به مردم خوب دو استان و ملت شریف ایران باشد.»
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بیان کرد: «از مردم ایران دعوت می‌کنم از حالا بازدیدهای خود را از منطقه اورامانات در استان‌های کرمانشاه و کردستان داشته باشند و امیدوارم مردم خونگرم این دو استان پذیرای گردشگران داخلی و خارجی باشند.»
دکتر مونسان تاکید کرد: «دکتر حسام مهدی در جریان این موضوع نیز قرار بگیرند که این پرونده برای مردم محلی بسیار حائز اهمیت دارد، به نظر من ارزش میراث ناملموس در اورامانات/ هورامان به‌مراتب بالاتر است. تنوع موضوعات فرهنگی و قدمت تاریخی در کنار آثار تاریخی ملموس در اورامانات موجب شده تا منطقه بی‌نظیری داشته باشیم.»
منظر فرهنگی اورامانات پرونده خوبی برای ثبت جهانی است
حسام مهدی نماینده ایکوموس در ادامه گفت: «از وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی و معاون میراث‌فرهنگی کشور تشکر می‌کنم و خوشحالم که برای این مأموریت به ایران سفر کردم، البته در گذشته با دکتر طالبیان در یونسکو ملاقات داشتم.»
او افزود: «ایکوموس به‌عنوان بخش مشاوره یونسکو برای ثبت جهانی آثار به یکپارچگی و اصالت آثار توجه می‌کند و اهمیت می‌دهد؛ تمامی این موارد را برای ثبت جهانی در نظر می‌گیرد.»
حسام مهدی تصریح کرد: «کل پرونده منظر فرهنگی اورامانات را خواندم، پرونده خوبی است و تحت تأثیر قرار گرفتم، در واقع افتخار می‌کنم برای ارزیابی این پرونده به ایران آمدم و می‌توانم مردم محلی را ببینم.»
نماینده ایکوموس گفت: «منظر فرهنگی در حقیقت تعادل طبیعت و انسان است، خوشبختانه این یک منظر فرهنگی خاص است. جنبه‌های فرهنگی منظر به‌ویژه ملموس و ناملموس بسیار مهم است زیرا یک میراث زنده محسوب می‌شود. تلاش می‌کنم تا این منظر فرهنگی را درک کنم.»
حسام مهدی ضمن تشکر از مهمان‌نوازی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گفت: «از اول احساس کردم که با خونگرمی و محبت مرا پذیرا بودید و مطمئنم با خاطره خوش از ایران می‌روم.»
امیدواریم در آینده و پس از ثبت جهانی منظر فرهنگی اورامانات بخش عراق نیز به این پرونده اضافه شود
محمدحسن طالبیان معاون میراث‌فرهنگی کشور ضمن تشکر از استاندار کرمانشاه برای حمایت‌های ویژه‌ای که برای ثبت جهانی این پرونده داشتند گفت: «حسام مهدی جز یکی از پیشکسوتان ایکوموس و متخصص منظر شهری، تاریخی و معماری بومی است و معتقد است که شهرها باید با هم دیده شوند که خوشبختانه در موضوع ثبت جهانی این پرونده، همه جنبه‌ها در نظر گرفته شده است.»
او افزود: «در این پرونده به اورامانات هم از نظر معماری بومی و منظری که شامل میراث ملموس و ناملموس است توجه شده است، سه دره مهم به‌عنوان بخش اصلی در نظر گرفته شده اما تمام محدوده اورامانات از استان‌های کرمانشاه تا کردستان را شامل می‌شود. امیدواریم در آینده بخش عراق نیز به این پرونده اضافه شود، زیرا این کشور در فهرست موقت نبوده و نتوانست به این پرونده بپیوندد، اما اگر ثبت شود، می‌تواند الحاق شود.»
طالبیان تصریح کرد: «وقتی پرونده به یونسکو ارسال می‌شود بخش‌های مختلفی دارد، خوشبختانه بخش اول را طی کردیم. بخش‌های فرهنگی معمولاً به ایکوموس می‌رود که بازوی مشورتی هستند و در حقیقت به یونسکو برای ثبت جهانی کمک می‌کنند، البته نظر ارزیاب قطعی تلقی نمی‌شود و در نشست اصلی که در تیرماه برگزار می‌شود، موضوع ثبت جهانی به‌طور کامل مطرح خواهد شد.»
معاون میراث‌فرهنگی بیان کرد: «معمولاً ارزیاب ایکوموس تعداد زیادی سؤال با خود به همراه آورده است و کارشناسانی در سطح جهان این سؤالات را نیز خواندند و قرار است این سؤالات از ما پرسیده شود. با همت استانداران و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، مردم و دست‌اندرکاران دو استان سامان‌دهی این منطقه انجام شده است.»
با ثبت جهانی منظر فرهنگی اورامانات، دریچه جدیدی برای توسعه و پیشرفت استان‌های کرمانشاه و کردستان بازگشایی می‌شود
هوشنگ بازوند استاندار کرمانشاه در ادامه افزود: «از وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برای برگزاری این نشست و از معاون میراث‌فرهنگی به خاطر دلسوزی‌های زیادی که در بحث میراث‌فرهنگی دارند و از نمایندگان مجلس شورای اسلامی دو استان که برای ثبت جهانی تلاش کردند و از حسام مهدی تشکر می‌کنم.»
او افزود: «یک دریچه جدیدی برای توسعه و پیشرفت استان‌های کرمانشاه و کردستان با ثبت جهانی منظر فرهنگی اورامانات بازگشایی می‌شود. این اقدام یک یادگاری ماندگار از دولت تدبیر و امید برای این دو استان خواهد بود.»
استاندار کرمانشاه تصریح کرد: «در منظر فرهنگی اورامانات به‌اندازه کافی ظرفیت‌های میراث‌فرهنگی را می‌بینید، همچنین دارای ظرفیت‌های گردشگری خوبی است. با توجه به وسعت زیادی که این منظر دارد، صنایع‌دستی بسیار ارزشمندی نیز توسط مردم در این مناطق تولید می‌شود.»
او افزود: «این اقدام ارزشمند موجب شادی و امیدواری مردم دو استان خواهد شد، به‌طور یقین در توسعه و پیشرفت اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی مردم نیز بسیار اثرگذار خواهد بود و آیندگان و تاریخ درباره این اقدام به نیکی یاد می‌کنند.»
ثبت جهانی اورامانات/ هورامان می‌تواند به گسترش صلح و همدلی در منطقه خاورمیانه کمک کند
محسن فتحی نماینده مردم سنندج، دیواندره و کامیاران در یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی گفت: «ثبت جهانی هورامان، ثبت تاریخ و فرهنگ مردم کردستان است. این اتفاق نقطه عطفی در تاریخ کردستان خواهد بود و در این روزها خبر ثبت جهانی هورامان می‌تواند بارقه‌ای از امید در دل مردم منطقه ایجاد کند.»
او افزود: «مردم هورامان در نتیجه تجربه هزاران سال زندگی بر دامنه کوه‌ها و دره‌های زاگرس با کوه، دره و رودخانه و در یک‌کلام با طبیعت چنان درآمیخته‌اند که در یک زندگی ایده‌آل کوه‌ها و منابع طبیعی جزئی از دارایی‌شان شده و حفاظت از طبیعت به‌مثابه حفاظت از زندگی‌شان است.»
فتحی تصریح کرد: «با مطالعه تاریخ و فرهنگ کردستان می‌توان به‌یقین رسید که هورامان گنجینه فرهنگ کردستان است که ثبت جهانی آن می‌تواند به گسترش صلح و همدلی در منطقه خاورمیانه کمک کند.»
ایده ثبت جهانی اورامانات/ هورامان از سال ۹۳ در کردستان شکل گرفت
سید مهدی فرشادان نماینده مردم سنندج، دیواندره و کامیاران در یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی ضمن تشکر از دکتر مونسان گفت: «ایده ثبت جهانی اورامانات/ هورامان از سال ۹۳ در کردستان شکل گرفت و اقدامات اولیه را از همان سال شروع کردیم، البته اقدامات جدی‌تر ما از سال ۹۵ شروع شد و تا سال ۹۶ ادامه پیدا کرد.»
او افزود: «مرمت‌ها شروع شد، اصلاح پوشش ناهمگون سقف خانه‌ها، ایجاد موزه، فعال کردن مرکز مطالعات نقشه‌برداری سه‌بعدی روستاهای منطقه، اجرای طرح هادی، تهیه گزارش بافت معماری ۲۸ روستا، ثبت ملی ۲۱ بافت در ۲۱ روستا و تبیین گزارش هوارنشینی از جمله اقدامات انجام شده بود.»
فرشادان تصریح کرد: «در سال ۹۵ اقداماتی همچون مرمت خانه‌های تاریخی و پل‌های تاریخی و همچنین سامان‌دهی معابر روستاها و مرمت کاروانسراها در روستاها انجام شد. مرمت و بهسازی هورامان تخت، روستای ژیوار و مقبره سیدی را نیز انجام دادیم.»
نماینده مردم سنندج، دیواندره و کامیاران در یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی گفت: «مطالعات باستان‌شناسی و ثبت آثار ملی هورامان، مطالعات مردم‌شناسی منطقه و مستندنگاری عناصر شاخص هورامان را هم انجام دادیم.»
او افزود: «مردم به دنبال ثبت جهانی اورامانات هستند و ما هم به‌عنوان نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی پیگیر این موضوع هستیم. از زحمات دکتر مونسان و معاون میراث‌فرهنگی تشکر می‌کنم و خوشحالم که پرونده ثبت جهانی ارومانات در دو استان یکپارچه دیده شده است، زیرا مردم استان‌های کرمانشاه و کردستان در اورامانات از گذشته با هم بوده‌اند.»
مردم از پرونده ثبت جهانی منظر فرهنگی اورامانات استقبال کردند
آرش زره‌تن لهونی نماینده مردم پاوه، جوانرود، ثلاث باباجانی، روانسر و دهستان سرقلعه در یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی گفت: «از دکتر مونسان و مجموعه همکاران برای جدیت در پیگیری موضوع ثبت جهانی منظر فرهنگی اورامانات و برگزاری این جلسه و از استانداران کردستان و کرمانشاه تشکر می‌کنم.»
او افزود: «منطقه اورامانات یک منطقه تاریخی و کهن است که دارای فرهنگ و آداب‌ورسوم دیرینه‌ای است. یکی از قدیمی‌ترین معاملات که معامله یک زمین بوده در این منطقه انجام شده است.»
این نماینده مجلس تصریح کرد: «نحوه زندگی و تعامل مردم با طبیعت موجب می‌شود تا مردم این شایستگی را داشته باشند که در سطح جهانی مطرح بشوند.»
او افزود: «مردم از ثبت جهانی استقبال کردند و در این پروژه نهایت همکاری را داشتند. از ایکوموس درخواست می‌کنیم مناطق را بازدید کنند و این موضوع را نیز لحاظ کنند.»
زره‌تن لهونی تصریح کرد: «اورامانات طبیعت بسیار خشنی دارد و مردم بسیار مهربان که با طبیعت به‌خوبی تعامل دارند و خود را با شرایط بسیار سختی تطبیق داده‌اند و با طبیعت سال‌ها زندگی کرده‌اند. این انتظار وجود دارد که ثبت جهانی انجام شود.»
اورامانات یک منظر بکر و استثنایی است
شیوا قاسمی‌پور نماینده مردم مریوان و سروآباد در یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی ضمن تشکر از تمامی افرادی که برای ثبت جهانی منظر فرهنگی اورامانات تلاش کرده‌اند گفت: «اورامانات یک منظر یکپارچه، استثنا و بکر از نظر باستان‌شناسی، مردم‌شناسی، تاریخ علوم طبیعی، اسناد تاریخی، هوارنشینی و... است.»