مقدمه
ایثار و شهادت به عنوان یک فرهنگ متعالی در زمرهی عالیترین مفاهیم الهی و نتیجه والاترین ارزشهایی هستند که یک انسان متعهد میتواند به آن مقام دست یابد. این مفاهیم اثرگذار و حرکت آفرین از غنیترین گنجینههای فرهنگ اسلامی و شیعی هستند که جلوههای اعجابانگیز آن در طول سالهای انقلاب و دفاع مقدس به روشنی آشکار گردید و شگرفترین و عظیمترین صحنههای از خود گذشتگی انسانها در آن تبلور یافت.
اقتدار و عزت نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران مرهون از خودگذشتگی و ایثار قهرمانان واقعی این سرزمین است که در سراسر مرزهای جغرافیایی این کشور با بذل جان، مال و دانش خود خالصانهترین قدمها را برای حفظ استقلال، امنیت و تمامیت ارضی ایران سرافراز برداشتند. در امتداد این سیر اقتدارآفرین، تکریم و پاسداشت ایثارگران و خانوادههای معظم آنها از ابتدای انقلاب اسلامی و صدور تأسیس بنیاد شهید و امور ایثارگران به فرمان امام خمینی (قدس سره شریف) همواره مورد تأکید بوده و قوانین و مصوبات مختلفی نیز در این زمینه تصویب و اجرا شده است.
ای کاش که درد و داغ ما را نَکُشَد هم، آتشِ اشتیاق ما را نکشد
ما زنده برآنیم که کاری بکنیم باشد که غم فراق ما را نکشد…
با عنایت به لزوم استمرار اقدامات در راستای احیای ارزشهای ایثار، شهادت و تکریم ایثارگران عزیز ضرورت تقویت توجه به این امر در دستگاههای اجرائی احساس و جایگاه ساختاری قانونی این موضوع طی ماده ۱۴ قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان مصوب ۳۱/۳/۱۳۷۴ به شرح ذیل تعریف گردید:
ماده ۱۴ قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان مصوب۳۱/۳/۱۳۷۴ اشعار داشته است: «کلیه دستگاههای مشمول این قانون مکلفند به منظور رسیدگی هرچه شایستهتر و تسریع در ارائه خدمات به جانبازان و (ایثارگران) انقلاب اسلامی، یکی از واحدهای تحت نظارت مستقیم بالاترین مقام اجرائی دستگاه را موظف به رسیدگی و حل و فصل مسائل نمایند و با نمایندگان بنیاد همکاری لازم را معمول دارند…»
به استناد بخشنامه شماره ۴۹۰۶۹/۱۱ مورخ ۶/۹/۱۳۷۸ معاون (وقت) رئیس جمهور و دبیرکل سازمان امور اداری و استخدامی پست سازمانی «مشاور (عالیترین مقام در) امور ایثارگران» در کلیه دستگاهها ایجاد گردید.
اهداف
۱- تعمیق ارزشها، باورها و فرهنگ ایثار و شهادت.
۲- احیاء، حفظ و ترویج فرهنگ ایثار، شهادت، حفظ و حراست از آثار و پیام شهیدان و ایثارگران.
۳- زنده نگهداشتن یاد و نام ایثارگران و حفظ شأن و آثار آنها.
۴- تجلیل، تکریم، صیانت و حمایت از خانوادههای معظم ایثارگران.
۵- شناسایی، حمایت، هدایت نخبگان، سرآمدان و پیشتازان ایثارگر.
۶- بسترسازی لازم به منظور بهره مندی وزارت از توانمندیها و فعالیتهای نخبگان و سرآمدان ایثارگر.
۷- بسترسازی، حمایت، برنامه ریزی و هدایت برای رشد و ارتقاء ایثارگران.
۸- - حمایت و فراهم آوردن بسترهای مناسب به منظور انجام، ارائه و معرفی دستاوردهای علمی و پژوهشی ایثارگران مرتبط با اهدف وزارت.
۹- بسترسازی مناسب به منظور عملیاتی شدن ایدهها و دستاوردهای نخبگان ایثارگر در راستای منتفع شدن جامعه از آنها در مسیر رشد و تعالی.
۱۰- بسترسازی مناسب و تلاش در جهت تحقق اهداف انسانی و اسلامی، بسط و گسترش آرمانهای بشردوستانه.
۱۱- جامع نگری در سیاست گذاری، برنامه ریزی و اجرای برنامههای فرهنگی برای ایثارگران.
۱۲- برقراری ارتباط دو سویه با جامعه هدف.
۱۳- حفظ هویت واقعی دفاع مقدس.
۱۴- پیگیری و انجام فعالیتهای مختلف در خصوص مسائل شغلی.
۱۵- شناسایی و معرفی شاخصها و مفاهیم فرهنگی درحوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، میراث معنوی در قالب تولید آثار فرهنگی، هنری.
۱۶- تصویرسازی مناسب از قابلیتهای مفاهیم ایثارگران در حوزههای میراث فرهنگی، گردشگری، صنایع دستی ومیراث معنوی.
۱۷- تبیین، ترویج، تسهیل و تشویق مصادیق رفتارهای ایثارگرانه.
چشم انداز:
۱- تلاش در جهت دستیابی جامعه به توسعه پایدار با تکیه بر جنبههای مختلف مدیریت نخبگان شاهد و ایثارگر.
۲- شناسایی و ساماندهی امور نخبگان، سرآمدان و پیشتازان شاهد و ایثارگر.
۳- دستیابی به ایرانی علمی _ اسلامی و افزایش سهم نخبگان جامعه هدف در چشمانداز توسعه پایدار کشور.
۴- تلاش در راستای تسهیم و تسری خودباوری و هویت مداری و پی گیریهای لازم انجام آن در سطح وزارت متبوع.
۵- تأثیرپذیری تصمیم گیران و برنامهریزان از ایدهها و سرعت بخشیدن به چرخه توسعه و پیشرفت در کشور.
۶- تقویت سهم مشارکت جامعه هدف در انجام فعالیتهای ملی یا فراملی، اجتماعی و فرهنگی
سیاستها
۱- اعتلاء، ترویج و تحکیم فرهنگ ایثار، جهاد، شهادت و نهادینه ساختن آن در اندیشه، باور، منش و رفتار همکاران و مسئولان.
۲- تعظیم و تکریم ایثارگران و پاسداری از منزلت آنان و تبیین نقش برجسته آنان در انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و امنیت ملی.
۳- بسترسازی، ایجاد و توسعه ظرفیتهای لازم در رسانهها بویژه صداوسیما، نظام آموزشی کشور و دستگاههای فرهنگی هنری به منظور تحقق بندهای یک و دو.
۴- حمایت از تولید آثار ارزنده فرهنگی و هنری در جهت اشاعه فرهنگ ایثار، جهاد و شهادت در جامعه.
۵- تحقیق، شناسایی و ترویج مستمر عوامل تقویت کننده فرهنگ جهاد، ایثار و شهادت و مشارکت همگانی و ارکان وزارت و لایههای مختلف کارمندان در اجرای سیاستهای مربوط به ایثارگران.
۶- توانمندسازی فردی و جمعی ایثارگران به منظور نقشآفرینی فعال و موثر در عرصههای مختلف.
۷- مناسبسازی ابنیه و آثار تاریخی، مراکز اداری و تابعه وزارت با وضعیت جسمی جانبازان و ناتوانان جسمی و حرکتی، منطبق بر معیارهای مطلوب.
۸- تحقیق، شناسایی و ترویج مستمر عوامل تقویت کننده فرهنگ جهاد، ایثار و شهادت.
۹- ترغیب و حمایت از جامعه فرهنگی، ادبی، هنری و اندیشمندان و نویسندگان ایثارگر در ثبت، معرفی، تولید و پخش آثار ارزنده ارزشمند فرهنگی، علمی، پژوهشی، ادبی و هنری مرتبط با فرهنگ ایثار، جهاد و شهادت.
۱۰- حفظ و ترویج آثار، ارزشها، حماسهها و تجارب انقلاب اسلامی و دفاع مقدس با ایجاد، توسعه و نگهداری موزهها، یادمانها، نمادها و نشانها.
۱۱- حمایت و پشتیبانی از خلاقیتها و توانمندی ها، ابتکارات، ابداعات و اختراعات نخبگان و سرآمدان ایثارگران و خانواده محترم آنها.
۱۲- غنیسازی اوقات فراغت ایثارگران و خانوادههای محترم آنان در چارچوب فعالیتهای فرهنگی، هنری و معارف قرآنی.
۱۳- توسعه سطح نشاط و شادابی ایثارگران و خانوادههای محترم آن ها.
۱۴- بازخوانی و بازنویسی ساده و روان مولفهها و ارزشهای فرهنگ ایثار و شهادت.
۱۵- تبیین و عرضه سیره اخلاقی، ارزشها و پیامهای مندرج در وصایای شهیدان، ثبت و انتشار خاطرات والدین شهداء.
۱۶- بازتعریف و گسترش مخاطبان با اولویت جوانان.
۱۷- مدیریت زمان و مناسبتهای زمانی
۱۸- شناسایی و عرضه الگوهای مشخص و متناسب از ایثارگران
۱۹- آسیب شناسی، پیش بینی، پیشگیری و رفع مستمر نقاط ضعف و تهدیدات هریک از برنامه ه.
۲۰- اجتناب از شعارزدگی، غلو و پیرایهزدایی از خاطرات شهداء و بازسازی ملموس و اقناع کننده وقایع.
۲۱- نوآوریهای سازنده و جلوگیری از بدعت، تکراری و کم اثر شدن برنامه ها.
۲۲- و…
شرح وظایف دفتر امور ایثارگران و معلولین
۱- هماهنگی و مشارکت در تهیه، تدوین و پیشنهاد اهداف، سیاستها و خط مشیهای اساسی اداره امور ایثارگران در چارچوب سیاستهای وزارت متبوع.
۲- پیگیری، و هماهنگی انتصاب مشاوران امور ایثارگران در ادارات کل استانی.
۳- تشکیل شورای هماهنگی امور ایثارگران وزارت با عضویت اعضای منتخب.
۴- برگزاری جلسات شورای هماهنگی امور ایثارگران بهصورت فصلی با حضور وزیر.
۵- هماهنگی و پیگیری تشکیل جلسات مستمر شورای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت با ریاست و دبیری مشاور وزیر در امور ایثارگران.
۶-تهیه و تنظیم آمار و اطلاعات و مشخصات ایثارگران و به هنگام نمودن آنها، تجزیه و تحلیل و ارائه گزارش به مراجع ذیربط.
۷- بازدید و نظارت بر عملکرد واحد امور ایثارگران ادارات کل استانی.
۸- نظارت و پیگیری بر اجرای مصوبات و بخشنامههایی که در راستای امور ایثارگران تصویب و ابلاغ گردیده است در حوزه ستادی وزارت و ادارات کل استانی.
۹- هماهنگی با کلیه دستگاههای متولی و مرتبط با امور ایثارگران نظیر بنیاد شهید و امور ایثارگران و سایر سازمانها در جهت حل و فصل مسائل و مشکلات مربوط به ایثارگران
۱۰- برگزاری برنامههای فرهنگی و تجلیل از ایثارگران (جانبازان، فرزندان شهدا، آزادگان، همسران و والدین شهدا، رزمندگان و…).
۱۱- پی گیری اجرای بخشنامههای صادره از سوی مراجع مرتبط بالادستی با موضوع ایثارگران.
۱۲- بررسی و پیشنهاد اصلاح قوانین و مقررات آئیننامهها و دستورالعملهای اجرایی مربوط به ایثارگران.
۱۳- جمعآوری گزارشهای ادارات کل استانی در حوزه ایثارگران بهمنظور پیگیری، رفع تنگناها، موانع و انعکاس آن به دفتر وزیر و مراجع ذیربط.
۱۴- برقراری ارتباط مستمر با مرکز حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس، ستاد کل نیروهای مسلح و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دستگاههای مرتبط با دفاع مقدس در جهت تهیه و تنظیم دایرهالمعارف دفاع مقدس، چاپ و تولید پوستر، کتاب، فیلم و…
۱۵- برآورد و پیشنهاد بودجه و اعتبارات و منابع مورد نیاز دفتر امور ایثارگران به مبادی ذیربط به منظور تامین اعتبار و امکانات لازم.
۱۶-شرکت در مجامع، سمینارها و کمیسیونهای مربوط به ایثارگران حسب مورد و ارائه پیشنهادات و نقطه نظرها و اجرای مصوبات.
۱۷- برگزاری دورههای مسابقات ورزشی (فوتسال و والیبال…) ایثارگران.
۱۸- دیدار با خانوادههای ایثارگران وزارت در صورت فراهم بودن شرایط.
۱۹-اطلاعرسانی به کلیه واحدهای تابعه ایثارگران در رابطه با بخشنامهها و ارائه خدمات به ایشان.
۲۰-برگزاری یادواره شهدا در سطح وزارت و ادارات کل استانی.
۲۱- برقراری ارتباط مستمر با ایثارگران به منظور شناخت نیازها و مشکلات.
۲۲- برنامه ریزی و اتخاذ تدابیر لازم به منظور رعایت حقوق و شئون ایثارگران.
۲۳- شناسایی، جمع آوری، طبقهبندی و ثبت و حفاظت از آثار هشت سال دفاع مقدس به منظور ترویج و فرهنگ ایثار و شهادت و زنده نگه داشتن یاد و نام شهدا و ایثارگران در حوزههای مرتبط با میراث.
۲۴-جمعبندی گزارش فعالیت وزارت و ادارات کل تابعه استانی در ارتباط با امور ایثارگران.